Yüzillərdir millətimizin ən böyük matəm hadisəsi kimi qeyd etdiyi, ümumxalq xarakteri daşıyan məhərrəmlik xalqın ənənəsi ilə gerçəkləşir
ali/aran agentliyi
"Yüzillərdir millətimizin ən böyük matəm hadisəsi kimi qeyd etdiyi, ümumxalq xarakteri daşıyan məhərrəmlik xalqın ənənəsi iləgerçəkləşir. Məhərrəm ayının daxil olması barədəölkəKİV-lərindəməlumat verilir. Amma əfsuslar olsun ki, məhərrəmliyin mahiyyəti KİV-lərdəlazımi şəkildəaçıqlanmır".
Bu sözləri SalamNews-a müsahibəsindəilahiyyatçı alim, “Mənəvi Saflığa Dəvət” İctimai Birliyinin sədri, fəlsəfədoktoru Elşən Mustafaoğlu deyib.
- Azərbaycanda məhərrəmlik ab-havası hiss olunurmu?
- Əlbəttə, ümumilikdəməhərrəmlik ab-havası hiss olunur. Məhərrəmlik ənənəsi əsrlərdən bəri Azərbaycanın, millətimizin ruhuna hopub, mədəniyyətimizin ayrılmaz bir hissəsinəçevrilib. Təsadüfi deyil ki, məhərrəmlik bizim ədəbiyyatımızda, poeziyamızda, musiqimizdə, incəsənətimizdə, hətta mətbəximizdədəizlərini buraxıb. Füzuli, Nəsimi, Vaqif, Natəvan, Sabir, Seyyid Əzim Şirvani, Şəhriyar kimi şairlərimiz bu hüzn ayı iləbağlı şeirlər vənövhələr yazmışlar. Mərsiyələrimizin ahəngi muğamımıza ruh vermişdir. Məhərrəmlik Azərbaycan üçün ümumxalq hadisəsidir. 70 illik ateist rejimi beləbunu mədəniyyətimizdən çıxara bilmədi. Yüzillərdir millətimizin ən böyük matəm hadisəsi kimi qeyd etdiyi, ümumxalq xarakteri daşıyan məhərrəmlik xalqın ənənəsi iləgerçəkləşir. Məhərrəm ayının daxil olması barədəölkəKİV-lərindəməlumat verilir. Amma əfsuslar olsun ki, məhərrəmliyin mahiyyəti KİV-lərdəlazımi şəkildəaçıqlanmır.
Məhərrəmlik ab-havası xüsusilədətelekanallarda, radiokanallarda hiss olunmalıdır, lakin burada ciddi boşluqlar var. Əsasən, bu baxımdan ki, İmam Hüseyn (ə) məktəbinin mahiyyəti açıqlansın, bu haqda xüsusi verilişlər hazırlansın, bu böyük qəhrəmanlıq vəşücaət məktəbindən yeni nəsillərimiz bəhrələnəbilsin. Yəni məhərrəmliyi yalnız bir ənənəkimi qeyd etməyək, onun mahiyyətinəvaraq, bu hüzn ayında nələrin baş verdiyini öyrənək. Hər birimiz bu böyük məktəbdən özümüz üçün dərs almalı, bu məktəbi əsrlərdən bəri yaşadan bir cəmiyyət kimi ondan düzgün şəkildəfaydalanaq. Zənnimcə, Qarabağ dərdi olan millətimiz üçün bu ayın mahiyyətini öyrənmək olduqca zəruridir.
- Məhərrəm ayı müsəlman aləmindənəyəgörəçox müqəddəsdir?
- Bu ayda böyük bir məktəbin bünövrəsi qoyulub. Əsrlər ötür, amma onun aktuallığı nəinki azalmır, əksinə, bütün dünyada daha da artır. Sevimli peyğəmbərimiz Həzrət Məhəmmədin (s) əziz nəvəsi Həzrət İmam Hüseyn bu ayda kiçik dəstəiləböyük zülm vəşər imperiyasının qarşısında cəsarətlə"yox!" demişdir. İmam haqq vəədalət uğrunda, İslam uğrunda mübarizəyəqalxmış, bu yolda hər şeyindən keçmiş, əz əzizlərini beləfəda etməkdən çəkinməmişdir. Toplumlar süni qəhrəmanlar düzəltməyə, onu yeni nəsillərənümunəkimi təqdim etməyəçalışırkən, bizim cəmiyyətimizin İmam Hüseyn kimi ölməz qəhrəmanlıq vəşücaət nümunəsi var. İmam Hüseyn azadlıq məktəbinin bünövrəsini qoymuşdur. O, öz qanı iləəbədi olaraq azadlıqsevər insanların qəlbinəazadlıq toxumunu səpmişdir. Bu, qanın qılınc üzərindəqələbəsidir. Bu məktəb hər gün, hər yerdəinsanlara zülmün, haqsızlığın qarşısında "yox!" deməyi öyrədir. Şübhəetmədən deyəbilərik ki, nəqədər, yer üzündəzülm vəhaqsızlıq var, İmam Hüseyn məktəbi öz aktuallığını itirməyəcək!
- Son zamanlar ölkədədindarların sayı günbəgün artır, lakin bununla yanaşı, məscidlərin sayının az olması inanclı təbəqənin təlabatını ödəmir. Bunun həll yolu nədən ibarətdir?
- Çox aktual bir problemətoxundunuz. Mədəniyyətimizin, milli-mənəvi dəyərlərimizin inkişafından danışdığımız bugünkü gündəşəhərsalma mədəniyyətimiz tamamiləmilli-mənəvi ruhumuzdan təcrid olunmuş şəkildəqurulur. Biz tarixi şəhərlərimizə, yaşayış məntəqələrimizədiqqət yetirək. Kiçicik bir ərazidəyerləşən vəəhalisi cəmi bir neçəmin olan qədim Bakı – İçərişəhərdəonlarla məscid olub. Bu, bizim mədəniyyətimizdir, bizim babalarımız bir məhəlləsaldıqda mütləq orada bulaq, hamam, məktəb-mədrəsəiləyanaşı, məscidlərin tikilməsini dənəzərəalmışlar. Tarixən məscidsiz heç bir məhəlləmiz olmayıb. Amma indiki gündəpaytaxt böyüyür vəşəhərin yeni məhəllələrindəməscidlər tikilmir. Halbuki məscid – mənəvi tərbiyəocağıdır, onların olması təkcədindar əhalimiz üçün deyil, bütövlükdəcəmiyyətimiz üçün lazımdır. Obrazlı desək, məscidlərin minarələri şəhərin, məhəllənin əlləridir ki, Allaha doğru ucalır vədua edir. Cəmiyyətimizi bu duadan məhrum etməyək.
Bunun həlli yolu budur ki, şəhərlərimiz, yaşayış məntəqələrimiz böyüdükcəorada məktəblərin, parkların, maşınlar üçün dayanacaq yerlərinin tikilməsiləyanaşı, məscidlərin dətikilməsinəyer verilsin. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları ilədini icmalar, xüsusiləQafqaz Müsəlmanları İdarəsi, həmçinin ərazinin sakinləri, imkanlı vətəndaşlarımız əl-ələverib, bu problemin çözülməsinəyardımçı olsunlar.
- Müəyyən qurumlar Aşurada insanların özlərinəxəsarət yetirmələrini, qan axıtmalarını yol verilməz olduğunu söyləyirlər. Sizin fikrinizcə, Aşurada bu əməllərənədərəcəriayət olunmalıdır?
- Əlbəttə, dinimizin dətələbidir ki, matəm saxlayarkən insanlar üz-gözlərini cırmasınlar, saçlarını yolmasınlar, özlərinəxəsarət yetirməsinlər. Duyğuların, hisslərin ifadəolunması İslamın bu qaydalarıyla uyğun gerçəkləşməlidir. Əlbəttə, Aşurada tarixi titrədən böyük bir faciəbaş verib. Peyğəmbərimizin ümmətəəmanət qoyub getdiyi əhli-beytinəqarşı ən amansız tərzdəxəyanət edilib. Peyğəmbər nəvəsi yaxın ətrafıyla birlikdəqətləyetirilib, üstəlik başı kəsilərək nizəyətaxılıb, yüzlərləkilometr bu azğın formada insanlara görk kimi şəhər-şəhər gəzdirilib. İnsanlığa sığmayan bir hadisə! Bu faciəhər bir vicdanlı insanın könlünü ağladır. Amma bununla bərabər, diqqəti İmam Hüseynin o böyük cəsarətinə, şücaətinədəyönəltməyi unutmamalıyıq.
İmam Hüseyn İslam dinini gələcək nəsillərəolduğu kimi çatdırmaq, zülmkarlığı vədin adından şəxsi maraqları üçün sui-istifadəedənləri ifşa edib cəmiyyətdəədaləti bərqərar etmək naminə“Mənim mübarizəmin məqsədi cəddim Məhəmmədin ümmətini haqq yoluna yönəltməkdir!” - deyib mübarizəyəqalxıb. O, insanlara haqqı çatdırmaq üçün bu yolda hər şeyini, hətta canını beləqurban verdi. Könüllər o böyük faciəyəağlamaqla bərabər, bu böyük qeyrət vəşücaət təntənəsindən dədərs almalıdır. Bu dərsi almış milləti heç bir təcavüzkarlıq qorxusu təhdid edəbilməz, bu məktəbdən lazımi dərs almış cəmiyyətin torpaqları işğal altında inildəyəbilməz!..
- Azərbaycanda dini təhsil alan tələbələrin bilik səviyyəsi sizi qane edirmi?
- Allaha şükürlər olsun ki, getdikcəbu sahədəirəliləyişlərin şahidi oluruq. Amma bununla belə, hələgörüləsi işlərimiz çoxdur. 70 illik ateist rejiminin ən çox zədələdiyi sahələrdən biri dəeləbudur. Cəmiyyətimiz dini biliklər almaq imkanından məhrum olmuş, böyük alimlərimiz bolşevik rejimi tərəfindən məhv edilmişdir. İndi bu sahədəkövrək addımlar atılır. Ümid edək ki, İnşallah, getdikcəİslam alimlərimizin, savadlı ilahiyyatçılarımızın sayı artacaq. Həmd olsun Allaha ki, artıq bunun ilk işıltılarının şahidiyik.
- Məhərrəm ayında ən çox nəyəriayət olunmalıdır?
- Mənəvi təmizliyə! İmam Hüseyn məktəbinin layiqli şagirdlərindən olmağa çalışaq. Ümumiyyətlə, Həzrət Hüseynin məktəbinin kökləri ta qədim dövrlərəgedib çıxan Haqqla batilin, nübuvvətləsəltənət arasındakı mübarizənin davamı kimi dəyərləndirmək lazımdır. Bu tarixi hadisələr dünən olduğu kimi, müxtəlif zaman vəməkanlarda, fərqli adlar altında bu gün dəyaşanır vəQiyamətəqədər dəyaşanacaqdır. “Hər yer Kərbəladır, hər gün Aşuradır!..” Hər bir dövr insanı üçün önəm daşıyan isə, bu tarixi mübarizədəkimlərin tərəfindəyer almasıdır. Allah bizləri Yezidin deyil, İmam Hüseynin yanında yer alanlardan qərar versin!..