Rəsmi Bakıya Tiflislə münasibətlərini korlamaq əlverişli deyil. Çünki Tiflisin rəsmi Tehranla münasibətlərini yaxşılaşdırması fonunda Bakı üçün əlverişsiz vəziyyət yaranır
/Aran agentliyi
"Rəsmi Bakıya Tiflislə münasibətlərini korlamaq əlverişli deyil. Çünki Tiflisin rəsmi Tehranla münasibətlərini yaxşılaşdırması fonunda Bakı üçün əlverişsiz vəziyyət yaranır". Bunu SalamNews-a Rusiyanın İslam Komitəsinin sədri Heydər Camal regional və beynəlxalq məsələlərə toxunarkən bildirib. Onun fikirlərini olduğu kimi oxuculara təqdim edirik.
Keşikçi Dağ (David Qareci) – Azərbaycan ictimaiyyəti fəallaşmalıdır
Keşikçi Dağ (David Qareci) kilsəsi məsələsində təşəbbüs Azərbaycana məxsus idi. Hətta gürcü məmurları razılaşdılar ki, söhbət Azərbaycan ərazisindən gedir. Düşünürəm ki, bu aksiya Azərbaycan ictimaiyyətinin bir qədər fəallaşması üçün lazım idi. Lakin Bakıya Tiflislə münasibətlərini korlamaq əlverişli deyil. Çünki rəsmi Tiflisin Tehranla münasibətlərini yaxşılaşdırması fonunda Bakı üçün əlverişsiz vəziyyət yaranır. Faktiki olaraq, bu gün rəsmi Bakının müttəfiqi qalmayıb. Gürcüstanla münasibətlərdə problemlər var, İranla – daha pis ola bilməz, Türkiyə ilə problemlər yaranır, çünki bəzi məsələlərdə iki ölkə arasında fikir ayrılıqları mövcuddur. İlk növbədə, bu, İsraillə münasibətlərdir. Məncə, İranla münasibətlərini korlamaqla Azərbaycan qərbmeyilli – islamofob mövqeyini nümayiş etdirməyə çalışır. Lakin Qərb onsuz da buna dəyər verməyəcək. Fransa senatorlarının Dağlıq Qarabağa səfəri göstərir ki, Qərb bütün bunlara diqqət verməyəcək, Azərbaycanı sığallayaraq ermənilərə dəstək verəcək. Çünki Ermənistan hələ Birinci Dünya müharibəsi zamanından həm Qərbin, həm də Rusiyanın agenturasıdır.
İsrail – ləğv edilən brend
Bakı anlamalıdır ki, mason Qərblə oyunlarda güc və vaxt itirir. Onlar üçün Azərbaycan ciddi əhəmiyyət daşımır. Belə qərbmeyilli hərəkətlər Azərbaycanın İran və Türkiyə ilə münasibətlərini korlayır.
Demək lazımdır ki, İsrail artıq ölmüş ulaqdır. İsrailin günləri sayılıdır, bu ölkənin taleyi yaxın zamanlarda həll olunacaq. Bir neçə ildən sonra İsrail mövzu olaraq bağlanacaq. Bu baxımdan İsrailə bel bağlamaq heç də uzaqgörənlik sayıla bilməz. Bu gün Avropa əsasən istiqamət dəyişikliyi aparır, İsraili əhəmiyyətli ölkələr siyahısından çıxarır. İsrail ləğv edilən brendir.
Əlbəttə, hansısa gözlənilməz hadisə baş verməsə, Obama yenidən ABŞ prezidenti seçiləcək. Bu isə o deməkdir ki, ABŞ-ın İrana təzyiqinə son qoyulacaq, çünki Obama bunda maraqlı deyil. İsrailin dəstəyinə son qoyulacaq. Yenidən seçildikdə, Obama ölkəsində yəhudi lobbisinin ləğvinə başlayacaq. ABŞ-ın maraq dairəsi cənub-şərqi Asiyaya, Çinə yönələcək. Səudiyyə Ərəbistanı da Amerikanın dəstəyindən məhrum olacaq. Beləliklə, İran regionda super-dövlətə çevrilmək imkanı qazanacaq. Belə vəziyyətdə rəsmi Bakı Corc Buşun dövründə uğurlu sayıla biləcək xətti həyata keçirir. Obama dövründə isə, bu, uğurlu sayıla bilməz. İsrail sabah heç kim olacaq, İran isə müqəddəratları həll edəcək.
İran – Qarabağ düyünün açılmasında əsas qüvvə
Düşünürəm ki, Rusiyanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə müdaxilə etmək imkanları 2008-ci il, Gürcüstanla müharibə baş verdiyi zaman ilə müqayisədə azdır. Əslində, Rusiya üçün Ermənistana xatir hansısa münaqişə arzuolunmazdır. Çünki Rusiyanın daxilində vəziyyət sürətlə pisləşir. Rusiya rəhbərliyi düşünə bilər ki, aşağı təbəqənin sosial vəziyyətinin pisləşməsi nəticəsində yaranan gərginliyi Ermənistana yardım "vətənpərvər" müharibə ilə azaltmaq olar. Amma bu böyük səhv olardı. Həm imkanlar, həm əhval-ruhiyyə, həm də atmosfer 4 il əvvəlki kimi deyil. Buna görə də Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) Ermənistana hansı formada yardım edəcəyi aydın deyil. Belarus nəzərdə tutulursa, bu fikir də şübhə doğurur. Zənnimcə, Bakı ilə Minsk arasında münasibətlərin inkişafı pozitiv ola bilərdi. Azərbaycan üçün bu gün əsas problem Rusiya deyil. Bu gün Azərbaycan üçün əsa problem İranla pis və Türkiyə ilə korlanan münasibətlərdir. Azərbaycan neftinin və siyasətinin belə pis davranışı olmasaydı, erməni məsələsini və Qarabağ münaqişəsini həll etmək olardı. Azərbaycanı KTST deyil, Ermənistanın tərəfində çıxış edə biləcək İran maraqlandırmalıdır. Özü də Rusiya və Qərbin diplomatik dəstəyi ilə müdaxilə edə bilər. Qərbin Ermənistandakı vəziyyətdən İrana müdaxilə üçün istifadə edəcəyinə ümidlər də doğrulmaya bilər. Çünki Obamanın rəhbərliyində olan ABŞ-a, əksinə, İranı dəstəkləmək əhəmiyyətlidir.
Tehran-2012
Son zamanlar Tehran bir neçə istiqamətdə əhəmiyyətli qələbə qazandı. İran birmənalı şəkildə Suriyada qalib gəldi. Bəhreyn məsələsində Səudiyyə Ərəbistanını geri addım atmağa məcbur etdi. İndi Səudiyyə Ərəbistanı ərazisində partizan müharibəsi başlayacaq və onu digər dövlətlər də dəstəkləyəcəklər. Məsələn, Qətər kimi ölkələr anti-Səudiyyə Ərəbistanı mübarizəsini dəstəkləyəcəklər. Çünki ilhaqından ehtiyatlanır. Nəticədə Yəmənə qədər uzanan şiə qurşaq yarandı. İraq tamamilə Tehranın nəzarətinə keçdi. Beləliklə, demək olar ki, vaxtı ilə İmam Xomeyninin qarşısına qoyduğu, lakin SSRİ və Qərbin İraqa dəstəyi nəticədində yerinə yetirə bilmədiyi vəzifəni Aİ həyata keçirdi. Onlar İmam Xomeyni istədiyi kimi, Səddamı asdılar. İran İraq üzərində nəzarəti ələ aldı. İraq kürdləri ilə saziş də onların əlindədir. İraq Kürdistanı İranın dağ separatçılarını dəstəkləmir. Suriyada birmənalı şəkildə Əsədi dəstəklədi və Əsədi devirmək istəyən qüvvələr geri çəkildilər. Türkiyəni də bütün istiqamətlərdə məğlub edir. Ankara Suriya məsələsində geri çəkilib və Tehranla yaxınlaşmaq imkanlarını araşdırır. Əfqanıstanda İranın əhəmiyyəti artmaqdadır. Tehranda keçirilən İslam oyanışı konfransına Pakistandan taliblər qatılmışdılar. Bu isə o deməkdir ki, İran bu gün bütün istiqamətlərdə qalib gəlib və onunla münasibətləri korlamaq, hansısa xəfiyyələri həbs etmək, müsəlmanları sıxışdırmaq, İslam partiyasına təzyiq göstərmək məqsədəuyğun deyil. Bütün bunlar Qərb masonlarının xoşuna gəlmək üçün edilir, amma onlar bunu qiymətləndirməyəcəklər.
İsrail Azərbaycanla region ölkələri arasında qarşıdurmanın yaranmasında maraqlıdır
Birincisi, bu, Rusiyanın, ikincisi isə, İsrailin maraqlarındadır. Çünki Azərbaycan qonşu dövlətlərlə nə qədər çəkişəcəksə, Qərb ölkələri ilə ümumi dil tapmayacaqsa, bir o qədər İsraildən yapışacaq. O da Azərbaycana dost əlini uzatmağa həmişə hazırdır. Bu, rəsmi Təl-Əvivə çox vacibdir, çünki İsrail özü təcrid vəziyyətdədir. Nəticədə çox pis hal alınır – hər şeydən məhrum olanların alyansı və bura təcrid olanlar daxil olur. Əvvəllər belələri Şimali Koreya, Səddam Hüseyn və digərləri idi. Hazırda belə ölkələrin ikinci klubu yaradılır.
Rusiya-Amerika siyasət formatının peyki
Rusiya Cənubi Qafqazdakı vəziyyətlə alver edir. Rusiya sadəcə, Amerika siyasət formatının peyki deyil. O, həm də bu asılılqda reytinqini, kapitallaşmasını yüksəltmək istəyir. Yəni Moskva peyklər arasında rəqabət aparır. Onların hər biri daha əhəmiyyətli olmasını sübuta yetirməyə çalışırlar. Cənubi Qafqaz problemi də Rusiyaya bu sahədə alver etməyə imkan verir. KTMT baş katibi Nikolay Bordyujanın bəyanatı da bu avantüra silsiləsindəndir.
HaqqYolu