Səfəvi hökumətinin banisi Şah İsmayıl Səfəvi hicri-şəmsi 26 tir 866-cı ildə (m. 17 iyul 1487-ci il) Ərdəbildə anadan olmuşdur.
arannews: : 536 il əvvəl bu gündə Səfəvilər nəslinin şeyxlərindən və Şeyx Səfiyəddin Ərdəbilinin nəvələrindən olan Şeyx Heydər Səfəvinin övladı dünyaya gəldi. Onun adını İsmayıl qoydular. İsmayıl Ərdəbildə anadan oldu. Atası Heydər xan Şirvan vilayətində gedən döyüşdə öldürüləndə və övladları (İsmayıl da daxil olmaqla) Ağqoyunlulara əsir düşəndə onun bir yaşı tamam olmamışdı. İsmayıl anası və iki qardaşı ilə birlikdə dörd il yarım Fars vilayətinin İstəxr şəhərində həbsdə qaldı. Sonradan Sultan Əli Ağqoyunlu Ərdəbil əhalisinin və Şeyx Səfiyəddinin şagirdlərinin dəstəyini qazanmaq üçün onları azad etdi. Bu zaman Səfəvi böyükləri və sufiləri, eləcə də Şeyx Heydərin müridləri (Qəzəlbaşlar kimi tanınır) gənc İsmayılı atasının canişini seçərək onun ətrafına toplandılar. O, 13 yaşına qədər Ərdəbildə qaldı və bu müddət ərzində qızılbaşlardan ibarət 10.000 nəfərlik ordu yaratdı. 879-cu ildə Ərdəbildən Ağqoyunlu əmirlərinə qarşı böyük qiyama başladı və qısa müddət ərzində Azərbaycanı və mühüm Təbriz şəhərini ələ keçirə bildi. Onun on dörd yaşından çox olmadığı halda, ona möhkəm inanan şagirdlərin köməyi ilə hicri-şəmsi 888-ci ildə İranın şahı oldu və öz sülaləsini əcdadı Səfiyəddinin adı ilə “Səfəviyyə” adlandırdı.
Nəhayət, təxminən 23 illik padşahlıqdan sonra I Şah İsmayıl 19 Rəcəb 930-cu il (23 may 1524) bazar ertəsi günü 37 yaşında vəfat etdi. Onun cənazəsini “Şeyx Səfi” türbəsində əcdadlarının məqbərəsində dəfn etdilər.
Bəzi tarixçilər Şah İsmayılın ölüm səbəbini həyat yoldaşının əsir düşməsindən sonra kədərə qərq olması hesab edirlər. Osmanlı padşahı I Səlim Təbrizi fəth etdikdən sonra Şah İsmayılın sevimli həyat yoldaşını əsir götürərək apardı. Bu hadisə Səfəvilərin banisinin qüssədən ölümünə səbəb oldu.
I Şah İsmayılın dövründə baş vermiş ən mühüm hadisələr:
Səfəvilər şahənşahlığının əsasının qoyulması;
Ərəblərin İrana hücumundan sonra ilk mərkəzi hökumətin formalaşması;
Təbrizin paytaxt kimi seçilməsi;
Şiəliyin hökumətin rəsmi dini elan edilməsi;
1510-cu ildə özbəklərə qarşı müharibədə qələbə;